Magaalada Muqdisho ayaa waxaa laga saaray Maleeshiyaadka Kooxda Al-shabaab sanadkii 2011-kii, taasoo si awood leh looga itaal roonaaday, waxaa kaloo laga saaray dhamaan Gobolada Dalka, marka laga reebo goobo yar oo fara ku tiris ahaa, balse dib ayay ula wareegeen goobo horay looga xoreeyay, iyagoo markaasi ka dhigtay goobo laga soo abaabula waxyeeleeynta shacabka Soomaaliyeed, islmarkaana ka furtay wax ay ugu yeereen Maxkamado ay u dacwo tagaan Dadweynaha iyo in lagu baado ganacsatada, looguna hanjabo.
Dadweynaha Soomaaliyeed ayaa mar walba ka muujiya cabashooyin ay ka sheeganayaan Maleeshiyaadka Kooxda Al-shabaab ay ku hayaan, taasi oo isugu jirta baad joogta ah, hanjabaad, Dil iyo dhac hantiyadeed, arrintaasi markii ay soo gaaratay Dowladda Federaalka Soomaaliya ayay Madaxda ugu sarreeysa Dalka gaar haan Madaxweyne Maxamed Cabdullaahi Farmaajo iyo Ra’iisul-wasaare Kheyre ay iclaamiyeen in la qaado guluf ka dhan ah Maleeshiyaadkaasi, iyadoo lala kaashanayo Ciidamada nabad ilaalinta AMISOM iyo Dowladaha la jaalka ah.
Dhawaan ayay aheyd markii howlgal ka dhan ah Maleeshiyaadkaasi ay ka dhaceen Goobo ka tirsan Gobolka Shabeelada dhexe oo ay la wareegeen Deegaanka Cali Fool-dheere iyo kuwa kale oo ku teesan Webiga Shabeelle, waxaase taasi xigay in dhawaan Ciidamada Xoogga Dalku la waraeegeen gacan ku heynta Deegaanka Barriire iyo kuwa ku teedsan oo ka wada tirsan Degmada Awdheegle ee Gobolka Shabeelada Hoose, waxaana arrintaasi xaqiijiyay Gudoomiyaha Gobolka Sh/Hoose Ibraahim aaden Najax.
Guddoomiyaha oo lahadlay Wakaaladda SONNA ayaa sheegay in ciidanka Xoogga Dalka ay howlgalo ka sameeyeen deegaano ka tirsan gobolka Sh/Hoose, waxaana uu sheegay in ciidanku ay la wareegeen deegaano horey ay ugu sugnaayeen Maleeshiyaadka Al-shabaab. Isagoo xusay in Deegaanada ay dib ula wqareegeen ciidanka xoogga dalka ay ka mid yihiin Bariire, Sabiible, Caanoole, Mareerey iyo tuulooyin kale oo ay ku sugnaayeen maleeshiyada Shabaab.
Guddoomiyaha maamulka Gobolka Shabeelada Hoose ayaa sheegey in ciidamada Dowladda si weyn loogu soo dhaweeyey deegaanadii ay qabsadeen, iyadoo la arkayay dadweyne aad u farabadan oo ku faraxsan howlgaladaasi dib u xoreynta ah.
Deegaanka Bariire ayaa kamid ah tuulooyinka hoostaga degmada Awdheegle ee gobolkaasi, halkaasi oo la sheegay in laga taagay calanka Soomaaliyeed, islamarkaana laga dejiyay marada madow ee lagu yaqiinay maleeshiyada Al-shabaab.
Mas’uuliyiinta maamulka Gobolka Shabeelada Hoose ayaa ugu baaqey shacabka ka soo jeeda deegaanadaasi in ay dib ugu so laabtaan guryohooda, islamarkaana laga qaaday culeyskii ay ku hayeen kooxaha argagixisada, wuuxuuna hoosta ka xariiqay Ciidamada Xoogga Dalku ay dib uga soo bixi doonin, ayna sii wadi doonaan dagaalka ay kula jiraan Kooxaha nabad-diidka ah.
Dhinaca kale waxaa arrintaasi goor dhow ka hadlay Afhayeenka Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed Cabdullaahi Iimaan Ceynte oo la hadlay Wakaaladda Wararka Qaranka Soomaaliyeed ee SONNA ayaa sheegay in ay sii socon doonaan Howlgalada Ciidanka Xoogga ay ka wadaan deegaanadii lagala wareegay Al-shabaab.
Afhayeenka ayaa sheegay in howlgalada oo shalay Maleeshiyaadka Al-shabaab looga furtay hub kala duwan uu yahay mid aan joogsan doonin ilaa Al-shabaab laga saarayo meelaha wali gobolka Sh/Hoose ay kaga dhuumaaleysanayaan.
Afhayeenku waxa uu intaasi ku daray in maadaama uu gobolka Sh/Hoose yahay meel Istiraatiiji ah lagama maarmaan ay tahay in cadowga aan loo ogolaan in ay ku sii nagaadaan, ciidanka xoogga dalkana ay diyaar u yihiin sidii loo cirib tiri lahaa Maleeshiyaadkaasi, isagoo xusay in Howlgallada socda ay ka duwan yihiin howlgalladii hore maadaama aaneey joogsan doonin inta Argagixisada awoodooda laga wiiqayo.
Wararka ugu dambeeyay ee laga helayo Deegaanadii laga xoreeyay Maleeshiyaadkaasi ayaa sheegaya in Ciidamada Ammaanka ee dowladda Soomaaliya ay howlgallo ka wada deegaano ka tirsan gobolka Sh/Hoose, oo shalay ay kala wareegeen Maleeshiyaadka Al-shabaab, iyada oo baaritaano gaar ah lagu sameynayo Wadooyinka iyo xaafadaha qaar ee deeganadaasi, waxaana la filayaa in loo sameeyo maamullo ka arrimiya Deegaannadaasi, haddaba waxaana dhih karnaa waa Gulufkii Ciidamada Xoogga Dalka Soomaaliyeed iyo ciribtirkii haraadigii Kooxda Al-shaab.
W.Q:- C/llaahi Ruush
