Qaadku, waa qasaaraha dhaqaalaha qoyska, Qaranka iyo caafimaadka bulshada, gaar ahaan dhallinyaradii horumarka u noqon lahayd dhismaha dalka iyo daafaca dadka iyo diinta.
Culimada diinta islaamka iyo kuwa caafimaadka, waxay isku wada raacsan yihiin in uu wax yeello caafimaad leeyahay isticmaalka qaadka.
sidaa darteed, diinta islaamka waxay xarimeysaa isticmaalkiisa iyo ka ganacsigiisa.
warbixintii ugu dambeysay ee la soo saaray maalintii dhimirka ee 10ka October 2015, waxaa lagu caddeeyay in dadka xannuunka dhimirka qaba ee soomaaliya uu sii kordhayo, uuna u badan yahay waxyaabaha laga qaado cudurka dhimirka uu yahay isticmaalka qaadka, oo dhallinyaradu aad u isticmaalaan maalin kasta, iyagoo uu uga qiimo badan yahay cuntada kale.
Dowladaha uu u baxo qaadku dadkoodu ma cunaan, waxayna u soo dhoofiyaan dalkeena, iyagoo nooga doorsanaya lacag adag oo fara badan, si dadkooda ay ugu adeegaan.
Waxaan la soconnaa, in dalka Ingriiska oo aan ahayn dad islaam ah laga mamnuucay qaadka, ka dib markii ay u caddaatay in uu waxyeello u leeyahay bulshada Ingriiska.
Haddaba, ma haboon tahay annagoo islaam ah inaan xalaashanno wax caafimaadka bulshadeenna waxyeelleynaya, isla markaana dhaqaalaha qoyska soomaaliyeed burburinaya.
Arrintani, waxaa mas’uuliyad gaar a ka saran tahay, Wasaaradda Caafimaadka iyo Wasaaradda Maaliyadda inay kala doortaan caafimaadka bulshada iyo daqliga canshuurta ka soo galeysa ganacsiga qaadka.
Dhinaca kale, ganacsatada soomaaliyeed ee soo dejisa qaadka iyo kuwa ka sii ganacsada haddii ay yihiin kuwa Alle ka baqaya, waxaan u soo jeedineynaa inaysan dadka u soo dhoofin wax caafimaadka bulshada wax yeeleynaya oo Aakhiradooda yey ku iibsan maal adduunyo oo laga dhimanayo, iyadoo lacagta ka soo gashaa qaadka saddaqo gelin xajna laga aadi Karin haba yaraatee, xataa haddii lacag kale lagu daro.
Weydiiya culimada diinta iyo kuwa caafimaadka, waxyeellada qaadka u leeyahay caafimaadka bulshada, oo qaar badan hadda lagu hayo xarumo lagula tacaalayo, qaar kalena daryeel la’aan ku haysato guryaha iyo daafaha magaalada oo qoyskoodina la dhibaateysan yahay.
Haddaba, qaadku waa aanfada qaranka soomaaliyeed ee ha laga qabto intay goori goor tahay, annagoo u naxeyna dadkeenna oo aan fiirineyn dakhliga naga soo gala oo keli ah, waana in aan isbarbar dhigno maxaa faa’iido ah ee uu u leeyahay bulshada, maxaase khasaaro ah ee uu u leeyahay bulshada soomaaliyeed.
Ilaahoow naga qabo qaadku waa aanfo qarane.
W/Q: Dr: Maxamed Isaaq Mursal.
XIGASHO: Wargeyska Dalka
