Soomaalida UK oo wajahaysa hanjabaado dil ah iyo xadgudubyo kale, kadib dilkii xildhibaan David Ames
Gudaha magaalada Andover ee waqooyiga London, gaar ahaan degaanka Finsbury Park , hadal heynta ugu badan ayaa ku saabsaneyd cidda uu ka soo hoojeedo dilaagii ninkii tooreeyda ku dilay xildhibaankii reer England, taas oo dabada la gashay wiil dhow iyo 20jir soomaali ah.
Waxana ay arintaasi sumcad xumo u abuurtay bulsho awalba la daalaa dhaceysay faquuq ku saleysnaa fikir qaldan oo laga aaminsanaa.
Najma Sharif, oo ah gabar 23jir Somali-Biritish ah, kuna dhalatay London, ayaa iyada oo muujieysa sida ay uga xuntahay sheegtay in dadka ingiriiska ah aaney u aqoonsaneyn in ay tahay ingiriis dhalad ah, maxaa yeelay waxa ay aaminsanyihiin in dadka asalkoodu yahay Soomaalida aaney badalmin oo waligood haaf soomaali ahaanayaan, halka hadii aan tago dhulkii hooyadeey iyo aabaheey ka soo jeedeenna la iigu yeero qurbo joog!
Xilli ay ka hadleysay , maalin un kadib dilkii xildhibaanka ee lagu soo eedeeyey Cali Xarbi Cali, ayeeyNajma sheegtay in ay ku adagtahay noloshu halkan ,dhalinyarada madow, hadana muslimka ah.
Cabsida taagan iminka ayaa ah in dilkii xildhibaanka ee lagu eedeeyey wiil Soomaalida ku dhalatay UK, ay sii labanlaabeyso fikirkii qaldanaa ee laga aaminsanaa bulshada soomaaliyeed ee ku dhaqan UK. Waxa ayna arintaasi abuuri kartaa sinji naceyb ay ka dhalan karaan dambiyo ku aadan faquuq iyo naceyb.
Sida uu daabacay wargeyska The Guardian, maamulaha ‘Golaha Ururada Soomaaliyeed’ Kahiye Caalin ayaa sheegay in, maalin kaliya ay ka soo wareegtay markii la dilay xildhibaanka,markii loo soo wariyey hanjabaado dil iyo xadgudubyo ay ka mid yihiin aflagaado. Waxa uuna intaa raaciyey in subaxii xigey ay bilaabeen talo bixin ku socota bulshada soomaaliyeed gaar ahaan kuwooda ganacsiyada leh, hadii ay dareemaan qatar ku aadan sinji naceyb in ay wargaliyaan boliiska iyo gudiga ka hortaga dambiyada, iyo hadii ay caawinaad uga baahdaan golaheena.
“waxaa la inoo soo tabinayey in, dhowr qof oo soomaali ah wajahayeen hanjabaado ah in la dilayo. Sidoo kalena dadku waxa ay sheegayeen in, ay arkayeen erayo naceyb ah sida; ‘Aada Wadankiina Argagixisayahay’ ,oo la soo dhigayo baraha bulshada” ayuu yiri Caalin.
Dhalinyarada soomaalida ah ee ku dhashay UK, ayaa si gooni ah loo beegsanayey , waxaana albaabada la isugu dhiftay dhowr xarumood oo ay dhalinyarada soomaalidu ku madadaali jireen.
Caalin ayaa sheegay in ururkiisu uu xilli goor hore la xiriiray xafiiska duqa magaalada Lodon u qaabilsan siyaasad u dajinta iyo taageeridda in sida ugu haboon loo tabiyo dambiyada naceybka ku saabsan , sidoo kalena uu rajeynayo in uu usbuucaan la kulmo unugta buliiska magaalooyinka waaweyn u qaabilsan dambiyada ka dhasha isir naceybka.
Sacdiya Cali , oo ka mid aheyd asaasayaashii urur lagu magacaabo ‘Minority Matters’, ayaa sheegtay in aad loogu baahanyahay in la helo dallad ay ku mideysanyihiin soomaalidu si loo helo cid u dooda danaha bulshada Soomaaliyeed. Waxa ayna sacdiyo tiri “ waa nala iloobay, waxaan nahay dad jira, hadana isla markaana aan la aqoonsaneyn jiritaankooda. Xaqiiqdii dhib la taaban karo ayaa na heysta, soomaaliyana nalakama rabo , halkaana nalakama doonayo”.
Rakhia Ismail, oo aheyd mayor -kii magaalada Islington, ayaa iyadu ku tilmaantay sababaha dhalinyarada soomaalida loo beegsanayo ama aan loogu aqoonsaneyn in ay tahay in soomaalidu aysan siyaasada ka qeyb galin sidaasana ay ku waayaan xubintii go’aanada marka la qaadanayo matali laheyd. Ayada ooo eedeysay xibiga labour -ka oo ay sheegtay in soomaalida uu uga baxay balan qaadkii ay codka ku wada siiyeen.
Caalin ayaa isagu sheegay in, inkasta oo waalidku isku dayaan in ay wiilashooda u abuuraan shaqo hadana dhaliyara soomaalida ah ee ku dhalatay UK, waa kuwo dhaqaale aan ku xisaabtamin oo shaqo la’aan ah. Waxaana sababaya faquuqa iyo habka jaamacadaha iyo shaqo helida oo lagu garbiyo.
Ugu dambeyntii, ayada oo isha la raaceysa dhismaha qadiimka ah ee xaafada Soomaalidu ka degentahay magaalada Andover, oo markaas ku hareereysan dhismaha ay degentahay hay’adeeda samafal, ayey tiri “jiil dhan oo dhalinyaro soomaaliyeed ah ayaa halkan ku dayacan waana lagama maarmaan sidii xal loogu heli lahaa badbaadintooda “.
