Iyadoo caalamku maanta u xusaysaa Maalinta Caalamiga ah ee Yareynta Khatarta Masiibooyinka, Soomaaliya waxay xusaysaa adkeysiga iyo geesinimada bulshada Soomaaliyeed ee si joogto ah ula tacaalaya abaaraha, fatahaadaha iyo masiibooyinka kale ee ka dhasha isbeddelka cimilada.
Dhacdooyinka cimilo-xumada ee soo noqnoqda ayaa si weyn u saameeyay nolosha shacabka, iyagoo sababay barakac gudaha ah, luminta nolol-maalmeedka, iyo khilaafaad ku saleysan kheyraadka dabiiciga ah sida biyaha iyo daaqa. Ereyga masiibo waa mid si dhab ah ugu habboon xaaladda, maaddaama cawaaqibka isbeddellada cimiladu ay yihiin kuwo degdeg ah iyo kuwo muddo fogba leh, gaar ahaan kuwa saameeya bulshada ugu nugul.
Related posts
Inkasta oo ay muhiim tahay in la bixiyo gargaar baniโaadamnimo marka masiibo dhacdo, haddana waxaa ka muhiimsan in la diyaariyo qorshe horudhac ah oo lagu yareynayo khasaaraha, sida maalgelinta khatarta masiibooyinka (Disaster Risk Financing). Soomaaliya gudaheeda waxaa hadda socda dadaallo lagu tijaabinayo qalabyo kala duwan oo noocan ah, kuwaas oo ay ka mid yihiin caymiska Islaamiga ah (Takaful), oo noqon kara aalad muhiim ah oo wax ka beddeli karta qaabka loo wajaho masiibooyinka.
Sidoo kale, dhismaha adkeysiga bulshada iyo yareynta saameynta masiibooyinka waxaa lagu dhex daray qorsheynta iyo siyaasadaha dhaqaalaha ee dalka. Tani waa talaabo muhiim ah oo u gogol xaaraysa mustaqbal adkeysi leh oo lagu yareynayo khatarta masiibooyinka dabiiciga ah.
Hayโadda African Risk Capacity (ARC) Group ayaa ka shaqeysa sidii ay u taageeri lahayd bulshooyinka ay abaartu saameysey, halka mashruuca Bangiga Adduunka ee De-risking, Inclusion, and Value Enhancement of Pastoral Economies in the Horn of Africa (DRIVE) uu bulshada reer guuraaga Soomaaliyeed siinayo caymis xoolo la xiriira cimilada. Mashruucani wuxuu kaalin muhiim ah ka qaataa yareynta khatarta dhaqaalaha iyo kordhinta awoodda bulshada ee la qabsiga isbeddelka cimilada.
Agaasimaha Fulinta Sanduuqa Qaran ee Isbeddelka Cimilada Dowladda Federaalka Soomaaliya Mudane, Liban Obsiye ayaa sheegay in Sanduuqa Qaran ee Isbeddelka Cimilada uu xoogga saarayo qorshayaasha iyo istaraatiijiyadda xal u heliyadda saameeynta ka dhasha arrimaha cimilada iyo habka Soomaaliya uga faaโiidaysan karto cimillada Maaliyadda ee wax ku ool ah.
Sanduuqa Qaran ee Isbeddelka Cimilada Dowladda Federaalka Soomaaliya (National Climate Fund- NCF) waxa uu kala shaqaynayaa saaxiibada caalamiga ah, bah-wadaagta horumarinta in xogga la saaro maalgelin ballaaran oo lagu xoojinayo maalgelinta khatarta masiibooyinka (Disaster Risk Financing) iyo taageeridda xeeladaha adkeysiga ee ay bulshadu hoggaaminayso. Tani waa maalgelin mug leh oo kor u qaadaysa nabadda, horumarka iyo badbaadada bulshada Soomaaliyeed.
