Dowladda Federaalka Soomaaliya ee uu hoggaaminayo madaxweynaha Maxamed Cabdullaahi Farmaajo ayaa in muddo ah waxaa ay dadaal ugu jirtaa sidii dalka loogu soo dabaali lahaa xasilooni,hadii ay ahaan lahayd siyaasadda,dhaqaalaha,dib u heshiisiinta iyo howlaha la xiriira dhinaca nabadgeliyadda dalka,oo dowladdu waxbadan ay uga qabsoomeen muddadii ay jirtay.
Hadal haynta ugu badan ee 48 saacadood ee la soo dhaafay ayaa noqotay go’aanka dowladda Federaalka ee Soomaaliya ee ku aadan arrimaha dowlad goboleedyada,gaar ahaan Jubbaland,wada hadalada DFS iyo Soomaaliland oo ay martigelisay dowladda Jabuuti ee aan walaalaha nahay.
Siyaasiinta iyo aqoonyahanada Soomaaliyeed iyo guud ahaan bulshada Soomaaliyeed ayaa baraha bulshada ka muujinayay dareenkoodi ku aadan talaabada ay dowladda Soomaaliya qaadday,iyagoo rajo wanaagsan ka muujiyay guulo laga gaaro wada hadallada Soomaaliya iyo Somaliland iyo sidoo kale arrinta dowlad goboleedyada dalka.
Siyaasiiin uu kamid yahaya Salaad Cali Jeele ayaa sheegay in ay soo dhaweynayaan wadahadallada DFS iyo Somalialand.
“Anagoo kasocono Axsaabta Siyaada dalka Waxaan Soo Dhawaynaynaa Shirka Dhab uheshiisiinta Eee Eey Marti Gelisay Dowlada Walalaha Nahay Jabuuti Iyo Madaxweynahooda Ismaaciil Cumar Gelle”. ayuu yiri Salaad Cali Jeele qoraal uu soo dhigay bartiisa facebooga.
Sidoo kale Cabdiraxmaan Ceynta waa siyaasi oo horeyna xil uga soo qabtay dowladda Federaalka Soomaaliya,wuxuuna rajo ka muujiyay arrimahaasi.
“Maanta, madaxweyne Mohamed Abdullahi Farmaajo wuxuu qaaday laba tallaabo oo muhiim u ah xasilloonida siyaasadeed ee dalkeenna. Wuxuu gogol u fidiyey madaxda dowlad goboleedyada, si looga arrinsado amuuro ay doorashadu ugu muhiimsan tahay.
“Aad iyo aad ayaan u bogaadinayaa tallaabooyinka tanaasulku ku dheehan yahay ee uu madaxweynuhu qaaday,Haba soo raagaane, waxay horseedi karaan in la dhimo heer-kulka siyaasadda dalka oo waayadan dambe cirka ku shareernaa,Waxaanse ka jeclaa in tanaasulka madaxweynuhu uusan ku imaan canaan, cadaadis iyo ceebeyn uga timid danjire shisheeye, balse ay ku timaaddo garowshiiyo marxaladda adag ee uu dalku marayo”. ayuu yiri Cabriraxmaan Ceynta.
Inta badan kox u sheekeysiga dadweynaha goobahah la isugu yimaado iyo guud ahaan baraha bulshadu ay ku kulanto ayaa ah mid la xiriira natiijooyinka laga filayo arrimaha doorashooyinka dalka,wadahadallada DFS iyo Soomaaliland oo dadaalkeedi uu socdo.
Shirka dhab u heshiisiinta DFS iyo Somaliland ayaa u muuqda mid wax badan ka duwan kuwii hore,iyadoo wafuuda labada dhinaca ka kala socotay ay yihiin madaxdaa ugu sareysay ee DFS iyo Somaliland,iyo dadaalka taageero ee caalamka.
Marka dhinacyo badan laga eego waftiga culus ee ka baxay madaxtooyada Somaaliya. Dowladda federal ka waxay u muuqata in miisan culus siisay walalalaha Somaliland ee ah in si dhab ah looga wada hadlo qadiyada.
“Waxaa bogaadin mudan Madaxweyne Mohamed Abdullahi Farmaajo oo garowsan miisaanka gobolada waqooyi iyo xushmada u haayo in uu waftiga madaxweynaha ay yihiin kuwa ugu sareeyo dalka.
Muhiimad gaar ah ayee leyihiin walalaha Somaliland waayo 1960s, ayee ahaayen kuwii qaatay midnimo loo dhan yahay,In laga dhayo boogihii lana dhageysto tabashadooda waa qodob masiiiri ah oo ay xaq u leyihiin islamarkana la xaliyo wixii”.sidaasina waxaa bartiisa bulshada soo dhigay Axmed Maxmed Caseyr oo kamid ah dadka Soomalaiyeed ee dhagaha u taagaya natiijada arrimahan.
Marxalado kaladuwan ayay soo mareen arrimaha wada hadallada DFS iyo Somaliland,Arrimaha sida weyn loo hadal hayo ayaa ah muhiimadda ay leedahay sidii loo heli lahaa dib u soo celinta midnimadii umadda Soomaaliyeed,waddo kasta haloo maree,taasi oo haatan dowladda Federaalka Soomaaliya ay xooga saareyso.