Shir madaxeedka wadamada geeska Afrika ee IGAD oo maanta la qabsoomay magaalada Nairobi ee dalka Kenya ayaa waxaa shir guddoominayay ra’iisul wasaaraha dalka Ethiopia oo haya xilka meertada ah ee ururkan.
Agendaha shirkan oo ahaa wax ka qabashada xaaladda qaxootiga Soomaalida ah ee ku kala nool dalalka gobolka ayaa waxaa gabegebadii shirka laga soo saaray war-murtiyeed dhowr qodob ka kooban.
Madaxda urur goboleedka IGAD ayaa soo dhaweeyay isla markaana ay bogaadiyeen madaxweynaha jamhuuriyadda federaalka Soomaaliya mudane Maxamed Cabdulaahi Farmaajo oo ay u aheyd markii ugu horeysay oo shirka uu ka qeybgalo isagoo madaxweyne ah.
Sidoo kale, hogaamiyeyaasha IGAD ayaa waxaa ay u hambalyeeyeen danjire Maxamed Cabdi Afey oo dhowaan laanta qaramada midoobay u qaabilsan qaxootiga ee UNHCR u xilsaaran arimaha qaxootiga Soomaalida.
Hogaamiyeyaasha urur goboleedka IGAD ayaa waxaa ay isla garteen in dadka Soomaalida ah ee qaxootiga ku ah dalalka gobolka kuwo doonaya in ay dalkooda ku laabtaan laga caawiyo isla markaana aan la qasbin dadka qaxootiga ah.
Sidoo kale madaxda IGAD ayaa isla gartay sida ay muhiim u tahay in la dardargeliyo dagaalka lagula jiro Al-shabaab maadaama dalalka IGAD intooda badan ay qeyb ka yihiin howlgalka midowga Afrika ee AMISOM.
Ra’iisul wasaaraha dalka Ethiopia Hailemariam Desalegn oo ahaa shir guddoonkii maanta ayaa sheegay in haddii la doonayo in ay wax la qabto dhibaatada qaxootiga ay tahay in xooga la saaro sidii loo xaqiijin lahaa nabadda iyo xasiloonida gobolka.
Isagoona xusay in shirkan uu ku soo aaday waqtigii ugu haboonaa ee wax laga qaban karey dhibaatada heysata dadka Soomaaliyeed ee qaxootiga ah.
Ra’isul wasaaraha dalka Ethiopia Hailemariam Desalegn oo la hadlayay xaalada amniga ee Soomaaliya ayaa sheegay in madaxweynaha cusub ee Soomaaliya ay ka go’an tahay in la dagaalanka kooxda Al-shabaab iyo dib u soo celinta nabadda Soomaaliya.
Madaxweynaha jamhuuriyadda Soomaaliya mudane Maxamed Cabdulaahi Farmaajo oo kamid ahaa madaxdii shirkaas ka qeybgalay oo halkaas khudbad ka jeediyay ayaa u mahadceliyay IGAD doorka nabadeynta ah ee ay ka qaadanayso Soomaaliya.
Mudane Farmajo madaxweynaha dalka ayaa sidoo kale, khudbadiisa ku faahfaahiyay isla markaana si qodo dheer ugu hadlay xaaladaha abaaraha ee dalka jira iyo sida ay muhiim u tahay in Soomaaliya laga gacan siiyo dib u dhiska hey’adadeeda dowliga ah.
Sidoo kale, madaxweynaha dalka Kenya Uhuru Kenyatta ayaa shirka ka sheegay in Soomaaliya ay horumar balaaran sameysay isla markaana loo baahan yahay in wadamada gobolka iyo guud ahaan Caalamka looga baahan yahay in ay garab istaagaan dadka iyo dowladda Soomaaliya si guulahaas la gaaray aan loo kala dhantaalin.
Shir madaxeedka galabta Nairobi lagu soo gabegebeeyay ayaa sidoo kale waxaa ka qeybgalay madaxweniyaasha dalalka; Uganda Yoweri Museveni, Suudaanta koofureed Salva Kiir, Jabouti Ismaïl Omar Guelleh iyo madaxweyne ku xigeenka dalka Suudaan Hassabo Mohamed Abdulrahman.
